Mỗi khi năm mới đến, chúng ta lại cam kết với bản thân những điều sẽ đạt được trong năm, nhưng không phải lúc nào bạn cũng tìm được động lực để thay đổi. Thử qua một số cách sau nhé!
>> Tết Nguyên Đán của du học sinh xa xứ
Tháng Một vẫn chưa kết thúc, nhưng có lẽ khá nhiều bạn đang đọc bài viết này cảm thấy những mục tiêu đặt ra đầu năm đang dần trở nên xa vời. Ngày đầu năm mới, bạn háo hức mua máy tập chạy bộ, để rồi giờ đây phải lấy chổi quét bụi cho máy vì đã lâu rồi không dùng đến. Pháo hoa giao thừa vang lên và bạn quyết tâm giảm cân để lấy lại vòng eo thon gọn, để rồi ngay ngày hôm sau hẹn đám bạn ăn một bữa tân niên linh đình. Và sau tất cả, bạn nhận ra mục tiêu trong năm tiếp theo của bạn là thực hiện những gì đặt ra trong năm nay, những mục tiêu đáng lẽ ra đã phài làm từ năm trước theo đúng cam kết của… năm trước nữa. Hic, nan giải! Vậy thì phải làm gì bây giờ đây?
Bí kíp #1. Dặn lòng "mình không cô độc"
Những nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng chỉ có 8% những cam kết năm mới được duy trì trong một vài tuần sau đó. Nếu xét riêng ở Việt Nam, điều đó có nghĩa bạn đang “cùng hội cùng thuyền” với hơn 86 triệu người khác. Bạn không phải là người duy nhất sớm bỏ cuộc đâu, nên đừng nản lòng. Còn nếu bạn cần thêm một lý do “khoa học” hơn để biện minh cho mình, thì đây: theo Tiến sĩ Bob Nease, trưởng bộ phận nghiên cứu tại Express Scripts – một tập đoàn lớn trong ngành Y dược, hiện tượng này xảy ra là vì não bộ của chúng ta nhạy cảm và phản xạ tốt hơn với quán tính hơn là với những cam kết có chủ đích. Cũng theo Nease, “điều quan trọng nhất mà chúng ta cần nhận ra là việc hầu như tất cả những gì chúng ta làm dựa trên một cơ chế tự động nhiều hơn là dựa trên một suy nghĩ có cân nhắc.” Đó là bởi vì não bộ chúng ta xử lí hơn 10 triệu bits thông tin một giây, nhưng một não trạng tỉnh táo chỉ tiếp nhận khoảng 50 bits trong số đó. Phần còn lại được phân bổ cho những gì chúng ta không nghĩ đến (như nhìn, nháy mắt, thở, …), và những gì thuộc về thói quen hằng ngày.
Bí kíp #2. Biến một hành động vô thức thành điều phải lựa chọn
Giả sử bạn muốn giảm 10 kg trong năm 2017, nhưng ngày qua ngày bạn vẫn mua đồ ăn vặt về để ăn trong khi coi TV hay tìm kiếm thứ gì có thể ăn được trong tủ lạnh vì quá đói. Một cách để hạn chế tình trạng này là không trữ thức ăn trong nhà nữa – dĩ nhiên bạn không thể ăn nếu không có gì cho bạn ăn. Vợ của Nease đã vượt qua “cơn nghiện” xem TV của mình bằng cách bán hết TV trong nhà. Còn đây là cách làm khắc nghiệt hơn: “giấu” thức ăn tại những chỗ nào mà bạn ngại đi lấy. Ví dụ, thay vì để snack ngay trong phòng, bạn có thể cất ở trong tủ bếp, khi đó bạn sẽ phải đưa ra một quyết định là đứng dậy, đi vào bếp và lấy đồ ăn. Theo Nease, “ý tưởng ở đây là biến một hành động vô thức thành một sự lựa chọn có cân nhắc, qua đó tạo ra một khoảnh khắc do dự khi bạn đưa ra quyết định thay vì vô tình thực hiện hành động đó.”
Bí kíp #3. Mang trải nghiệm ưa thích vào với thói quen mới
Cũng theo Nease, bạn có thể kết hợp thói quen mà bạn đang tập với một thói quen khác mà bạn cảm thấy hứng thú, ví dụ như nghe nhạc trong khi tập chạy bộ. Nease đã chứng minh tính hiệu quả của phương pháp này thông qua một ví dụ trong cuốn sách The Power of Fifty Bits. Cụ thể, con người đã biết đánh răng từ hàng thiên niên kỷ nay (người Ai Cập dùng nhành cây con và lá), nhưng không phải ai cũng đem việc đánh răng vào cuộc sống thường nhật cho đến khoảng 100 năm trước, khi Pepsodent giới thiệu tuýp kem đánh răng bạc hà đầu tiên. Vì mùi thơm và công dụng của nó, người ta bắt đầu tận hưởng việc đánh răng và biến nó trở thành một thói quen hằng ngày. Ví dụ này minh chứng một điều rằng việc kết hợp một thói quen mới với một thói quen cũ cũng có thể mang lại hiệu quả tương tự.
Tóm lại, dù bạn đang làm gì, dù bạn cam kết điều gì trong năm mới, đừng phí thời gian tự trách móc mình nếu cảm thấy thiếu động lực. Nease nói “Rất nhiều những thói quen xấu của chúng ta không thể hiện những điểm hạn chế về hành vi hay đạo đức. Chúng ta thường sẽ có những quyết định đúng nếu biết dừng lại và suy nghĩ tỉnh táo.” Hãy thử áp dụng những cách trên xem sao, biết đâu động lực sẽ trở lại và bạn sẽ có những thói quen mới cho mình.