Bài luận cá nhân (personal statement) là thành phần quan trọng nhất trong bộ hồ sơ du học bậc Đại học. Bài luận giúp bạn cho các trường đại học thấy bạn là ai bên cạnh những điểm số hay hoạt động ngoại khóa. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn qua từng bước của quy trình viết luận để giúp bạn hiểu chính xác những gì bạn cần làm để viết một bài luận cá nhân tốt nhất có thể.
Nhìn chung, để có một bài luận du học hay, bạn cần tìm ra chủ đề đột phá, ý tưởng độc đáo. Muốn vậy, bạn phải dành thời gian để suy nghĩ về nhiều lựa chọn chủ đề khác nhau. Tiếp theo, bạn sẽ xác định cấu trúc bài và viết nhiều bản nháp để chỉnh sửa cấu trúc hoặc ngôn ngữ nếu cần. Khi bài viết của bạn hiệu quả và hấp dẫn nhất có thể, bạn sẽ viết lại lần cuối và chọn một người đọc lại (proofread) để đảm bảo mọi thứ đều chính xác.
Các bước để có một bài luận hay
# 1: Xác định những vấn đề cần làm
# 2: Lên ý tưởng
# 3: Viết bản nháp
# 4: Chỉnh sửa bản nháp, nhờ người đọc qua và hoàn thiện
Xác định những gì cần làm
Bước đầu tiên trong cách viết một bài luận du học là tìm ra những gì bạn thực sự cần làm. Ví dụ như để du học bậc Đại học ở Mỹ, các bạn sẽ sử dụng một trong tám đề luận của The Common App. Ngoài ra, một số trường còn yêu cầu bài luận phụ hoặc trả lời câu hỏi nghị luận ngắn. Nếu trường bạn không sử dụng The Common App, bạn phải lên trang web của trường để xác định yêu cầu về bài luận cá nhân và làm theo.
Bạn nên bắt đầu sớm bởi viết một bài luận du học bao gồm rất nhiều công việc lên ý tưởng, viết và sửa, lặp đi lặp lại. Thậm chí, có những học sinh dành cả tháng chỉ để lên ý tưởng. Để đảm bảo rằng bạn có nhiều thời gian để động não, viết và chỉnh sửa bài luận (hoặc các bài tiểu luận) của mình, Hotcourses khuyên bạn nên bắt đầu ít nhất hai tháng trước thời hạn đầu tiên của mình.
Khi bạn đã xác định được các yêu cầu cho từng trường, bạn nên tạo cho mình một bảng tính Excel với tên trường, giới hạn từ (word limit) và thời hạn nộp đơn ở một bên, v.v. để tiện theo dõi.
Mỗi dạng bài luận phụ cần có cách tiếp cận riêng. Ví dụ với câu hỏi "tại sao lại là chúng tôi (Why us?)", bạn không nên dùng một bài luận mà gửi cho nhiều trường bởi mỗi trường sẽ có những đặc điểm riêng thu hút học sinh. Nếu một trường đại học yêu cầu bạn viết về lý do tại sao bạn hào hứng đến học ở đó, hội đồng tuyển sinh muốn xem bằng chứng cho thấy bạn thực sự quan tâm và hiểu về trường. Sử dụng lại một bài luận về trường khác và đổi tên là cách nhanh nhất để chứng minh bạn không phải là một ứng viên tiềm năng.
Lên ý tưởng
Có rất nhiều cách để tìm ra ý tưởng cho chủ đề bài luận của bạn. Đây là một số câu hỏi bạn có thể trả lời để đi tìm ý tưởng độc đáo.
Đừng cảm thấy bắt buộc phải viết về điều gì đó như kể về chiến tích hay thất bại của bản thân bởi vì bạn nghĩ rằng bạn nên làm hoặc thấy người khác hay viết như vậy. Tương tự, đừng chỉ viết về ý tưởng đầu tiên lướt qua tâm trí bạn chỉ vì bạn không muốn phải cố gắng nghĩ ra điều gì đó thú vị hơn. Hãy dành thời gian để đưa ra một chủ đề mà bạn thực sự hứng thú và bạn có thể viết chi tiết về chủ đề đó. Cũng đừng nghĩ rằng bạn nên chọn một chủ đề đao to búa lớn để viết bởi có những ý tưởng bạn nghĩ tầm thường lại có sức cuốn hút đến kỳ lạ. Mấu chốt của bài viết là phải thể hiện được bản thân bạn nên bạn cần sự chân thật và là chính bạn khi viết bài.
Viết bản nháp đầu tiên
Chìa khóa để viết bản nháp đầu tiên của bạn là đừng lo lắng về việc nó có tốt hay không — chỉ cần bạn đặt bút xuống và để cho chữ tự nhảy nhót trên trang giấy. Bạn sẽ phải viết lại, vì vậy cố gắng để mọi thứ hoàn hảo ngay từ đầu là vô ích. Đối với bản nháp đầu tiên, bạn có thể viết dài hay ngắn hơn yêu cầu đều được.
Một bài văn du học hay sẽ bắt đầu bằng một hook – lưỡi câu hay chính xác là đoạn giới thiệu hấp dẫn. Phần giới thiệu là ấn tượng đầu tiên của bài luận. Sẽ khó hơn nhiều để lấy lại sự chú ý của người đọc khi bạn đã đánh mất nó ngay từ đoạn mở bài. Có một cách mở bài mà bạn thấy hay xuất hiện trên phim, đó là mở bài kiểu "In Media Res".
Thay vì kể câu chuyện từ phần mở đầu đến kết thúc, bài văn kiểu “In Media Res” sử dụng bối cảnh phần mở đầu lấy từ trong các tình huống ở giữa câu chuyện. Sau khi xuất hiện, mạch truyện sẽ được kể lại theo các đoạn hồi tưởng và kết thúc bài chính là những sự kiện xuất hiện ở đoạn mở đầu.
Bạn sẽ cần xác định điểm thú vị nhất trong câu chuyện của bạn và bắt đầu từ đó. Nếu bạn không chắc đó là đâu, hãy thử viết ra toàn bộ câu chuyện và sau đó gạch bỏ từng câu theo thứ tự cho đến khi bạn nhận được câu ngay lập tức thu hút sự chú ý của bạn.
Chỉnh sửa và hoàn thiện
Không ai viết một bản nháp đầu tiên hoàn hảo. Bất kể bạn có thể muốn hoàn thành công việc như thế nào sau khi viết bản nháp đầu tiên - bạn phải dành thời gian để chỉnh sửa. Trước khi bạn bắt đầu chỉnh sửa, hãy đặt bài luận của bạn sang một bên trong một tuần hoặc lâu hơn. Sẽ dễ dàng hơn để tiếp cận nó một cách khách quan nếu bạn không nhìn thấy nó trong một thời gian.
Bạn nên bắt đầu quá trình chỉnh sửa bằng cách tìm kiếm bất kỳ vấn đề nào về cấu trúc hoặc chủ đề trong bài luận của mình. Nếu bạn thấy những câu không có ý nghĩa hoặc lỗi chính tả rõ ràng, tất nhiên hãy sửa chúng, nhưng tại thời điểm này, bạn thực sự tập trung vào những vấn đề chính vì những vấn đề đó đòi hỏi phải viết lại nhiều nhất.
Khi bạn đọc qua bài luận của mình, hãy nghĩ xem liệu nó có thu hút người đọc hay không. Hãy thử tự hỏi bản thân những câu hỏi sau và cho người khác đọc qua bài viết:
- Phần giới thiệu có khiến bạn muốn đọc thêm không?
- Tiến trình của các sự kiện và / hoặc ý tưởng có rõ ràng không?
- Bài luận có thể hiện điều gì cụ thể về bạn không? Nó là gì và bạn có thể xác định rõ nó trong bài luận không?
- Có những nơi nào bạn có thể thay thế những tuyên bố mơ hồ bằng những tuyên bố cụ thể hơn không?
- Bạn có quá nhiều chi tiết không liên quan hoặc không thú vị làm tắc nghẽn câu chuyện không?
- Có dài quá không? Bạn có thể cắt bỏ hoặc cô đọng điều gì mà không làm mất đi bất kỳ ý tưởng hoặc chi tiết quan trọng nào?
Sau khi sửa về mặt nội dung, hãy qua hình thức. Bài luận du học phải hoàn toàn không có lỗi ngữ pháp, văn phong và dùng từ. Một số câu hỏi giúp bạn kiểm tra hình thức bài luận:
- Có những phần nào có vẻ cố định hoặc quá trang trọng không?
- Bạn có bất kỳ mô tả mơ hồ hoặc nhàm chán nào có thể được thay thế bằng một cái gì đó thú vị và cụ thể hơn không?
- Có bất kỳ sự dư thừa hoặc lặp lại rõ ràng nào không?
- Bạn đã sử dụng sai từ nào chưa?
- Câu của bạn có độ dài và cấu trúc đa dạng không?
Một cách tốt để kiểm tra sự “sai sai” trong ngôn ngữ hay nội dung bài luận là đọc to bài viết lên đấy!